Het lijkt wel alsof mijn interesse voor mijn roots samenhangt met grote beslissingen in mijn leven. Als er veel speelt rondom een baan, de liefde of mijn levenspad – en op sommige momenten speelt dat alles tegelijk! – ben ik bezig met een aantal vragen: wie ben ik, waar kom ik vandaan, en welke richting wil ik op? Alsof er dan weer even een herijking moet plaatsvinden.
De afgelopen tijd was een roerige. Ik zat niet op mijn plek in mijn baan en dat vrat aan me. In deze periode startte Tracing Your Roots: vier bijeenkomsten om samen met jongeren met wortels in Indië/Indonesië op zoek te gaan naar onze roots. Bij elke bijeenkomst was er een gastspreker die dieper inging op een specifiek aspect aan onze gedeelde geschiedenis, maar was er ook ruimte voor ons persoonlijke verhaal. Deze balans was prettig – vooral ook om je eigen familiegeschiedenis te kunnen plaatsen in de grotere geschiedenis en de complexiteit ervan beter te begrijpen. Meteen al bij de eerste bijeenkomst voelde ik een verwantschap met de andere deelnemers: wij deelden eenzelfde zoektocht! En elke week riep Yvette wel een keer: ‘Delen is helen!’.
Precies die woorden raakten aan mijn persoonlijke zoektocht. Indisch-zijn heeft voor mij verschillende connotaties. Ik hou van de hartelijkheid binnen mijn familie: dat iedereen altijd welkom is en dat je met hen deelt wat je hebt. En net als mijn familie spendeer ook ik veel tijd aan het praten en nadenken over, en het maken en consumeren van eten. Daarnaast associeer ik Indisch-zijn met bescheidenheid: een kop koffie wordt eerst een aantal keren geweigerd voordat ie toch wordt aangenomen. En dan is er het zwijgen. Mijn vader vertelde dat sommige dingen in zijn ouderlijk gezin onbespreekbaar waren, onder het mom van: ‘dat is geweest’. Tegelijkertijd waren het verdriet en de onmacht wel voelbaar – in de ingewikkelde familieverhoudingen en de strenge straffen van opa.
Natuurlijk is Indisch ook een deel van mijn eigen identiteit. Ik wil dat koesteren, maar dan wel in een vorm die mij past, waarbij ik zaken die ik niet heilzaam acht, achter mij kan laten. Sinds anderhalf jaar speelt meditatie een belangrijke rol in mijn leven. Wat ik hiervan leer is om elke dag met mijzelf in contact te komen. Hoe voel ik me, wat speelt er in mijn gedachten? Het wordt steeds belangrijker voor me om werkelijk contact met mezelf te maken en alles binnen te laten – ook verdriet, boosheid en teleurstelling. En dat ik die kwetsbaarheid kan delen met anderen. Ik ben ervan overtuigd dat het erkennen van deze gevoelens ervoor zorgt dat ze kunnen helen.
De Tracing Your Roots bijeenkomsten kwamen precies op het juiste moment, want niet veel later vertrok ik met mijn vader, broer en zus naar Indonesië. In tien dagen reisden we door Java om verschillende plekken van papa’s jeugd te bezoeken. We hadden een strak schema: we bezochten de erebegraafplaats Kembang Kuning in Surabaya, de kampen in Ambawara waar oma met een aantal van haar kinderen had gezeten en het laatste huis in Jakarta, waar onze familie woonde voordat zij naar Nederland vertrokken. Het was bijzonder om deze plekken met al onze zintuigen te kunnen ervaren en ons te realiseren dat zij een belangrijke plek innemen in onze familiegeschiedenis.
Ook was het bijzonder om weer zoveel tijd met mijn familie te spenderen. De afgelopen jaren hebben mijn broer en zus hun eigen gezin gesticht en zien we elkaar aanzienlijk minder, waardoor het soms voelt alsof we van elkaar verwijderd zijn. Tijdens de reis die we maakten was er veel aandacht voor elkaar. We beleefden samen avonturen, hadden tijd voor gesprekken en soms was het samenzijn alleen al genoeg. Door het maken van deze reis ben ik meer te weten gekomen over mijn familiegeschiedenis, maar ben ik mij ook gaan beseffen dat ik mijn eigen geschiedenis aan het schrijven ben. En dat dat verhaal verteld mag worden.
De herijking waar ik naar verlangde heeft inmiddels plaatsgevonden. Na terugkomst in Nederland stopte de baan waar ik niet blij van werd. Ik ben nu begonnen als rondleider in het Nationaal Archief om met jongeren in gesprek te gaan over de invloed van de plek en de tijd waarin je bent geboren op de keuzes die je kunt maken. Ik zoek daarnaast een baan die beter past bij mijn ontwikkelingsbehoeften. Ook start ik binnenkort met een opleiding tot narratief coach, waarin het vertellen van je levensverhaal centraal staat. En dan ben ik ook nog omringd met een nieuwe groep mensen met wie ik mijn interesse voor het Indisch zijn verder kan blijven verdiepen. Er zijn mooie ontwikkelingen gaande. Ik kan er weer tegenaan!
